Lieve mama

Vandaag is het 1 januari 2014. Precies 80 jaar geleden dat je werd geboren. Elk jaar als wij op oud & nieuw, rond middernacht het glas heffen op een nieuw jaar dan ben je in onze gedachten. Toen je nog bij ons was vond je het zelf altijd een beetje onzin. Morgenochtend was je jarig niet om middernacht.  Zelf had je ook altijd een beetje een hekel aan het feit dat je verjaardag zo op de startdag van het nieuwe jaar was.  Ik kan me zo voorstellen dat het voor een kind vervelend is om je speciale dag te moeten delen met de rest van de wereld en ik weet dat je als volwassen vrouw vooral de drukte eromheen niet zo geweldig vond. 
Je jeugd was niet gemakkelijk. In de voor-oorlogse jaren was opgroeien zonder vader niet gewoon. In je familie geschiedenis zitten geheimen en  die droeg je in je jeugd met je mee. Op de foto’s van vroeger die ik tegenkom zie ik een serieus kijkend meisje ,omringt door volwassenen. Pas later, op de foto’s van je verkeringstijd wordt er gelachen op de  foto’s.  Het gezin waar papa opgroeide was groot, met kinderen en jonge mensen. Er werd gelachen, er werden grapjes met elkaar uitgehaald en er was genegenheid. Ik heb het je nooit zo horen zeggen maar kan me voorstellen dat je het als een warm bad hebt ervaren. Misschien keek je ook wel met wat jaloezie naar deze mensen, dat zou een heel logisch gevoel zijn, en ik weet dat het in onze genen zit om je dan wellicht wat buiten gesloten te voelen. Toch nam deze familie je op in hun midden.  Na de zorgeloze beginjaren van jullie huwelijk, en 3 dochters later heb je het warme gezin dat je altijd wilde, om je heen gecreëerd.  Want hoe je je eigen jeugd ook hebt ervaren, mijn jeugd was warm en onbezorgd. Zelfs met een jonger zusje dat door haar verstandelijke beperking  de nodige zorg en aandacht van je nodig had heb ik zelf nooit het gevoel gehad iets te kort te zijn gekomen. De zorg voor haar was de jouwe en hoe moeilijk je het in het begin vond te aanvaarden dat je kind beperkingen had, je hebt de zorg voor haar nooit ten koste laten gaan van je aandacht en liefde voor ons.

Als ik terug kijk op je leven dan heb je heel veel moeilijkheden moeten doorstaan. Je jeugd, je huwelijk en je ziek-zijn, ze hadden allemaal hun uitwerking op je. Of je zelf altijd wel gelukkig was, dat heb ik me vaak afgevraagd.  Maar uiteindelijk bepaal je allemaal zelf wat je bent en waar je staat in het leven. Je ouders, je vrienden en zelfs je kinderen kunnen dat niet voor je invullen. De beslissingen die je neemt, maar ook de beslissingen die je niet neemt vullen hun plek in je leven en  bepalen de route. En dan wordt je wie je bent geworden.

Lieve mama, je zou vandaag 80 zijn geworden.  Dat je het niet meer mee mag maken, dat heb ik aanvaard.  Dat je je kleinzoon niet kent, dat heb ik ook aanvaard. Maar als ik naar hem kijk dan weet ik dat ik ben wie ik ben, mede dankzij jou. En dat ik hem kan opvoeden in de wetenschap dat hij is wie hij is door de achtergrond van zijn familie. Tradities, waarden en normen worden in je jeugd ingeslepen en bepalen de manier waarop je in de wereld staat. En die geef je door. Generatie na generatie. En zo blijft je invloed, jaren nadat je deze wereld hebt verlaten, voelbaar voor je dierbaren.  En dat zal ik doorgeven aan de generaties na mij. Dank je wel.